Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı Kazanma: Şartlar, Süreç ve Hukuki Detaylar
1. Giriş
Türk vatandaşlığının kazanılması, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kapsamda en çok başvuru yapılan yollardan biri de evlilik yoluyla vatandaşlık kazanımıdır. Ancak, bu süreç yalnızca evlenmekle sınırlı kalmayıp, yasal bir takım şartların eksiksiz olarak yerine getirilmesini gerektirir. Bu yazımızda, evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma süreci, aranan şartlar, gerekli belgeler, başvuru yolları, karar süreci ve boşanmanın etkileri gibi konulara ayrıntılı şekilde değinilecektir.
2. Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı Kazanımı Nedir?
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı, doğrudan evlenme yoluyla otomatik olarak gerçekleşmemektedir. Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 16. maddesine göre; bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldır evli olan ve evliliği fiilen devam eden yabancılar, bazı şartları sağlamaları halinde vatandaşlık başvurusu yapabilirler.
3. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık İçin Aranan Şartlar (TVK Md. 16)
3.1. En Az Üç Yıldır Evli Olmak ve Evliliğin Devam Etmesi
Yabancı eş, Türk vatandaşı ile en az üç yıl süreyle evli olmalı ve başvuru anında bu evlilik hâlen devam ediyor olmalıdır. Sadece resmi nikâh geçerli sayılır, dini nikâhlar başvuru açısından dikkate alınmaz.
3.2. Aile Birliği İçinde Yaşama
Evliliğin fiilen sürmesi gerekir. Başvurular, İl Emniyet Müdürlükleri ve ilgili kurumlar tarafından detaylı bir soruşturmaya tabi tutulur. Eşlerden birinin vefatı halinde bu şart aranmaz; ancak vefat başvurudan sonra gerçekleşmiş olmalıdır.
3.3. Evlilik Birliği ile Bağdaşmayan Faaliyetlerde Bulunmamak
Evlilik süresince fuhuş, fuhşa teşvik, yasa dışı ilişkiler gibi durumlar vatandaşlık başvurusunu olumsuz etkiler. Gerçek dışı evlilikler veya formalite evlilik girişimleri de tespit halinde başvurunun reddiyle sonuçlanır.
3.4. Milli Güvenlik ve Kamu Düzeni Açısından Engel Durumun Bulunmaması
Başvuran kişinin Türkiye için bir güvenlik tehdidi oluşturmaması gerekmektedir. Şu hallerde başvuru reddedilebilir:
-
Terör suçları veya anayasal düzene karşı suçlara katılım
-
Casusluk, vatana ihanet, insan kaçakçılığı
-
Uyuşturucu veya silah kaçakçılığı ile ilişkili olmak
4. Gerekli Belgeler Nelerdir?
Evlilik yoluyla vatandaşlık başvurusu için gereken belgeler:
-
Vatandaşlık başvuru formu
-
Pasaport ya da vatansızlık belgesinin noter onaylı Türkçe tercümesi
-
Nüfus kayıt belgesinin Türkçe tercümesi
-
Türk eşin nüfus kayıt örneği
-
Evlilik cüzdanı fotokopisi
-
2 adet biyometrik fotoğraf
-
Başvuru harç dekontu
-
Türkiye’deki oturum izni belgesi
-
Kesinleşmiş mahkeme kararı varsa noter onaylı örneği
4. Başvuru Nereye ve Nasıl Yapılır?
4.1. Türkiye İçinde Yapılan Başvurular
Başvuru, kişinin bulunduğu ilin valiliğine (Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü) yapılır.
4.2. Yurt Dışından Yapılan Başvurular
Yabancı, bağlı bulunduğu ülkedeki Türk Konsolosluğu veya Büyükelçiliği aracılığıyla başvuru yapabilir. Başvuruda yabancı eş ile Türk vatandaşı eş birlikte veya ayrı ayrı mülakata alınır. Gerekli incelemelerin ardından dosya, Bakanlığa gönderilir.
Başvuru Süreci Ne Kadar Sürer?
Evlilik yoluyla vatandaşlık başvuruları genellikle 5-6 ay içinde sonuçlandırılmaktadır. Ancak belgelerdeki eksiklik, güvenlik soruşturması süresi veya mülakat sonuçları bu süreyi uzatabilir.
“Karar Alınmak Üzere Karar Makamına Gönderilmiştir” Ne Demektir?
Bu ifade, başvurunun İçişleri Bakanlığına iletildiğini ve değerlendirme sürecine girdiğini gösterir. Bakanlık, başvuruyu inceleyerek olumlu ya da olumsuz karar verir. Olumsuz sonuç halinde gerekçeli bir ret kararı başvuru sahibine bildirilir.
Vatandaşlık Başvurusunun Reddedilmesi Halinde Ne Yapılır?
Başvuru haksız yere reddedildiyse, 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılması mümkündür. Bu süreçte avukat desteği, hak kayıplarının önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir.
Vatandaşlık Kazanıldıktan Sonra Boşanmanın Etkisi
Evlilik sona erse dahi, iyi niyetle yapılan bir evlilik sonucu kazanılan vatandaşlık devam eder. Ancak başvuru sırasında evliliğin sahte olduğuna veya formalite olduğuna kanaat getirilirse, vatandaşlık iptal edilebilir. Bu gibi durumlarda devlet, vatandaşlık işlemini geriye dönük olarak iptal etme hakkına sahiptir.
Sonuç
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı, kanunda belirtilen net kurallar ve uygulamada dikkat edilen ciddi kriterlerle yürütülen bir süreçtir. Her ne kadar ilk bakışta sadece “evlilik” yeterliymiş gibi görünse de, arka planda yürütülen detaylı soruşturmalar ve resmi işlemler nedeniyle uzman bir avukattan danışmanlık alınması, sürecin doğru şekilde yönetilmesini sağlar.